Τα στάδια ανάπτυξης του λόγου στην παιδική ηλικία

Η ανάπτυξη της ομιλίας είναι μια συνεχής διαδικασία. Το λεξιλόγιο

εμπλουτίζεται συνεχώς όσο μεγαλώνει το παιδί. Ωστόσο κάθε παιδί είναι διαφορετικό και μοναδικό.Έτσι ο χρόνος που χρειάζεται κάθε παιδί προκειμένου να αναπτύξει τις γλωσσικές του δεξιότητες ποικίλει. Σημαντικό ρόλο στην φυσιολογικη εξέλιξη της ανάπτυξης του λόγου διαδραματιζει το βιολογικό "υπόβαθρο", η κληρονομικοτητα αλλά και το περιβάλλον στο οποίο το παιδί μεγαλώνει. Όσο πιο υποστηρικτικο είναι αυτό τόσο πιο ομαλά εξελίσσεται η ολη διαδικασία.Δεν είναι ανησυχητικό να παρουσιάζει μικρές διαφορές από τα παρακάνω στάδια. Αν όμως η απόκλιση είναι μεγάλη καλό θα ήταν να συμβουλευτείτε έναν ειδικό λογοθεραπευτή ώστε να σας καθοδηγήσει ή να σας λύσει τυχόν απορίες σας .Τα παρακάτω στοιχεία παρουσιάζουν τα γενικά στάδια ανάπτυξης της ομιλίας του παιδιού, χρησιμοποιώντας κατά προσέγγιση την ηλικία.

0 - 6 Μηνών

• Παράγει ήχους ευχαρίστησης.

• Αντιδρά στους ήχους και γυρίζει το κεφάλι του.

• Ανάλογα με τις ανάγκες του, χρησιμοποιεί διαφορετικό κλάμα.

• Αναγνωρίζει φωνές και γελάει όταν του μιλάνε.

• Μιμείται ήχους.

• Η φωνή του παρουσιάζει ποικιλία στην ηχηρότητα και τον τόνο.

• Χρησιμοποιεί χειρονομίες για να υποδείξει αυτό που θέλει.

7 - 12 Μηνών

• Καταλαβαίνει το «όχι» και το «ναι».

• Ανταποκρίνεται στο όνομά του.

• Μιμείται περισσότερους ήχους.

• Εμφάνιση πρώτων «λέξεων», βάβισμα.

• Έντονα στοιχεία προσωδίας και επιτονισμού.

• Ακούει όταν του μιλάνε.

• Σιγά - σιγά αρχίζει να αλλάζει το βάβισμα και χρησιμοποιεί σκόπιμα την ομιλία.

• Έχει εκφραστικό λεξιλόγιο 1-3 λέξεις.

• Χρησιμοποιεί κυρίως ουσιαστικά.

• Καταλαβαίνει τις απλές εντολές.

13 - 18 Μηνών

• Η ομιλία του είναι σχεδόν ακατάληπτη.

• Ηχολαλεί.

• Ακολουθεί απλές εντολές.

• Παράγει κάποια σύμφωνα.

• Εκφραστικό λεξιλόγιο 3 – 25 λέξεις ή και περισσότερες.

• Χρησιμοποιεί παράλληλα χειρονομίες και φώνηση.

19 – 24 Μηνών

• Η ομιλία του γίνεται κατανοητή και αρχίζει να μοιάζει (σταδιακά) με την ομιλία των ενηλίκων.

• Εκφραστικό λεξιλόγιο 50 – 100 λέξεις ή και περισσότερες.

• Αντιληπτικό λεξιλόγιο πάνω από 300 λέξεις.

• Αρχίζει να χρησιμοποιεί προτάσεις με ουσιαστικά και ρήματα.

• Χρησιμοποιεί προσωπικές αντωνυμίες (εγώ, εσύ, αυτός).

• Απαντά στη ερώτηση «τι είναι αυτό».

• Ακούει ιστορίες.

• Ονομάζει πέντε μέρη του σώματος και κάποια οικεία αντικείμενα.

• Καταλαβαίνει και ακολουθεί εντολές με δυο μέρη.

2 – 3 Ετών

• Η ομιλία του είναι περισσότερο κατανοητή από τους ξένους.

• Κατανοεί τις έννοιες «όλα» και «πολλά».

• Ζητά τα αντικείμενα με το όνομά τους.

• Προσδιορίζει διάφορα μέρη του σώματος.

• Εκφράζει την ανάγκη του να πάει τουαλέτα.

• Απαντά σε απλές ερωτήσεις.

• Ακούει ιστορίες και τραγούδια.

• Χρησιμοποιεί προτάσεις με 3 – 4 λέξεις.

• Κάνει ερωτήσεις χρησιμοποιώντας δυο λέξεις.

• Χρησιμοποιεί μερικούς γραμματικούς χρόνους, προθέσεις, άρθρα και αφηρημένες έννοιες.

• Καταλαβαίνει τις έννοιες ποιος, γιατί, πόσα είναι.

• Αντιλαμβάνεται 500 – 900 λέξεις.

• Εκφραστικό λεξιλόγιο 50 -250 λέξεις ή περισσότερες.

• Μιλάει δυνατά.

• Κάνει γραμματικά και συντακτικά λάθη.

• Παραλείπει ή αντικαθιστά κάποια φωνήματα όταν μιλάει.

3 – 4 Ετών

• Ακολουθεί σύνθετες εντολές (2 – 3 μέρη).

• Καταλαβαίνει αντίθετες έννοιες (πάνω – κάτω, μεγάλο – μικρό).

• Απαντά και κάνει απλές ερωτήσεις.

• Εκφράζει συναισθήματα.

• Χρησιμοποιεί προτάσεις με 4 - 6 λέξεις.

• Καταλαβαίνει 1200 – 2000 λέξεις.

• Καταληπτότητα ομιλίας 80%.

• Εκφραστικό λεξιλόγιο 800 – 1500 λέξεις.

• Βελτιώνει τα γραμματικά και συντακτικά λάθη.

• Ψιθυρίζει

• Χρησιμοποιεί σωστά τον πληθυντικό αριθμό, αντωνυμίες, χρόνους ρημάτων.

• Αντιλαμβάνεται τις έννοιες παρελθόν και μέλλον.

• Συμμετέχει σε συζητήσεις.

4 Ετών

• Καταλαβαίνει τους αριθμούς, μέχρι το 3.

• Αναγνωρίζει μέχρι 3 βασικά χρώματα.

• Καταλαβαίνει τις έννοιες του χώρου.

• Καταλαβαίνει πάνω από 2.800 λέξεις.

• Εκφραστικό λεξιλόγιο 900 – 2000 λέξεις.

• Χρησιμοποιεί σύνθετες προτάσεις (4 – 8 λέξεις).

• Σωστή χρήση γραμματικής.

• Ακούει μια ιστορία και απαντά σε ερωτήσεις.

• Περιγράφει τη μέρα του στο σχολείο κ.α.

• Αναμεταδίδει ακριβώς μια ιστορία.

• Δίνει σύνθετες απαντήσεις.

• Γνωρίζει τη χρήση αντικειμένων.

5 – 6 Ετών

• Γνωρίζει και ονομάζει 6 χρώματα.

• Ονομάζει 3 σχήματα.

• Καταλαβαίνει περίπου 12.000 λέξ

• Αυξάνει συνεχώς το λεξιλόγιό του.

• Συμμετέχει σε διαλόγους.

• Μετράει αυτοματοποιημένα μέχρι το 30.

• Συμμετέχει σε ομαδικά παιχνίδια και ακολουθεί τις οδηγίες.

• Σύνθετες εντολές (3 μέρη).

• Ονομάζει τις μέρες της εβδομάδας, αντίθετες έννοιες.

• Χρησιμοποιεί κλίσεις και χρόνους ρημάτων (αόριστος, μέλλοντας).

• Αντικαθιστά ελάχιστα φωνήματα.

• Γραμματικά πλήρης προτάσεις.

• Επικοινωνεί εύκολα με παιδιά της ηλικίας του και με ενήλικες.